Sert Dışkı Nasıl Yumuşatılır

Kuru dışkı kişi tuvaletini yaparken ona oldukça acı veren bir durum yaratır. Özellikle bağırsakların tıkanmasına yol açtığında ve dışkının atılması zorsa bu durum acı verir. Beslenme ve yaşam şeklinin değiştirilmesi bu problemi çözebilir. Ancak problem devam ediyorsa tedavi için doktora gidilmelidir.

Beslenme düzeninde değişiklikler

1. Su tüketimini artırın. Dehidrasyon sindirim sistemindeki yiyeceklerden daha fazla sıvı alınmasına neden olduğundan kuru ve sert dışkı oluşmasına sebep olur. Bolca sıvı tüketmek bu problemi ortadan kaldırır. Günde 8 bardak su tüketilmelidir. Ancak bu miktar kişinin yaşadığı iklime ve fiziksel aktivite oranına göre değişir. Baş ağrısı, baş dönmesi, bayılma, mide bulantısı, seyrek idrara çıkma, idrarın koyu olması ve az terleme gibi durumlar varsa az sıvı tüketimi vardır.

2. Laksatif ve lifli besinler tüketin. Bu besinlerin bazılarının içinde sorbitol maddesi vardır. Sorbitol dışkının daha sıvı olmasını sağladığından daha kolay dışkılamaya elverişli bir ortam sağlar. Örnek besinler şu şekildedir: Kuru erik veya kuru erik suyu, şeftali, armut, erik, elma, kayısı, ahududu, çilek, fasulye, bezelye ve ıspanak vb.

sert-diski-nasil-yumusatilir-adim3.jpg

3. Lifli yiyecekler tüketin. Lif bitkilerde bulunan ve sindirilemeyen bir maddedir. Sindirim sisteminde işlem görmez. Yani dışkının yumuşak olmasını sağlar. Günde 25 ile 30 gram arasında lif alınması gerekmektedir. Bu lifler suda çözünebilen ve suda çözülemeyen lifler şeklinde olabilir. İnsan vücudu ikisine de ihtiyaç duyar. Suda çözünebilen lif, yulaf, bezelye, fasulye, elma, narenciye, havuç ve arpa gibi besinlerde bulunur. Diğer çeşidi ise tam buğday unu, buğday kepeği, fındık, fasulye, karnabahar ve yeşil fasulye gibi besinlerde bulunur. Ancak çoğu besinde zaten bu iki tür de mevcuttur. Suda çözünebilen lif tüketildiğinde bol su tüketimi oldukça faydalı olacaktır.

4. Yoğurt tüketimi ile bağırsak bakterileri kazanın. Sindirim sisteminin çalışması için mikroorganizmalara ihtiyaç vardır. Bunlar yeterli seviyede değilse kabızlık ve sindirim problemleri görülebilir. Yoğurt ve diğer mayalanmış süt ürünlerinin tüketimi sindirim sistemi bakterilerinin çalışması için gereklidir. Sindirim sistemi düzenli çalıştığında sert dışkı problemi de azalabilir. Sert dışkı; irritabl bağırsak sendromu, ishal ve kabızlık ve antibiyotikler sebebiyle oluşan ishal veya kabızlık sebebiyle olabilir.

5. Sindirim sistemi takviyeleri kullanın. Sindirim sistemi için takviyeler kullanılabilir ancak bunların doktor kontrolünde olması gerekir. Lif içeren takviyeler kullanılabilir. Bunların dışkının yumuşamasına ve kolay dışkılanma olmasına zemin hazırlar. Bunlar laksatif maddelerdir. İçerisinde fiberCon, Metamucil, Konsyl ve Citrucel,  metilselüloz, psilyum, kalsiyum polikarbofil ve guar zamkı gibi etken maddeler bulunur. Prebiyotik takviyeler de kullanılabilir. İçerisinde bakteri ve maya bulunur. Bunlar bağırsak bakterilerine benzer. Prebiyotikler özellikle irritabl bağırsak sendromunda, kabızlık ve ishal durumlarında işe yarar.

sert-diski-nasil-yumusatilir-adim6-1024x683.jpg

6. Kahve tüketin. Kahve laksatif bir etkiye sahiptir. Bu sebeple bağırsakların düzenli çalışmasını sağlar. Bağırsaklar sindirim için kahve tüketimine alışmış olabilir. Biraz daha kahve tüketimine ihtiyaç olabilir.

Yaşam şeklinde değişiklikler yapmak

1. Kabızlığa neden olan besinlerden uzak durun. Bazı besinlerde lif az bulunur. Bu besinler şeker ve yağ açısından zengindir. Süt, peynir, kabak, hamur işleri, şekerli gıdalar, paketlenmiş ve işlenmiş gıdalar bu gruba örnektir. Bu tür besinler daha az tüketilebilir.

2. Öğünleri çoğaltın. Sık sık yemek sindirim sistemini canlı tuttuğundan sağlıklı bir yoldur. Sık ve az beslenmek gerekir. Yavaş yemek yemek sindirim sistemine gerekli zamanı verir. Hızlı yemek yemek fazla yemek yemeye yol açtığından sindirim sistemini zorlar. Besinleri iyi çiğnemek de sindirim sistemine yardımcıdır.

3. Fiziksel aktivite yapın. Her gün en az 30 dakika yürüyüş yapılmalıdır. Fiziksel aktivite sindirim sistemini uyarır. Bu aktivite kalp atımını hızlandırmalıdır. Örnek olarak yürümek, yüzmek, koşmak ya da bisiklete binmek gibi aktiviteler yapılabilir. Ancak bu aktiviteleri yapabilmek için gerekli sağlık koşullarının sağlandığından emin olunmalıdır.

4. Stresten uzak durun.  Stres kabızlık ve ishale sebep olabilmektedir. Sert dışkı oluşmasına sebep olur. Stresten kaçınma yöntemleri şunlardır:

  • Nefes egzersizleri, Yoga, Meditasyon, Tai Chi, Masaj, Müzik dinlemek, Rahatlatıcı ve sakin yerler hayal etme, Progresif kas gevşemesi

Bu yöntemler denenebilir ve stresten uzak kalmaya çalışılabilir.

5. Tuvalette yeterince zaman geçirin. Tuvaletteyken yukarıda sözü edilen stresi azaltma yöntemleri denenebilir. Böylece sindirim sistemi de hareketlenmiş olur. Yemek yedikten 30 dakika sonra 10 dakika tuvalette kalınabilir. Dizler kalça kısmına kaldırılarak sindirim sisteminin hareketlenmesi sağlanabilir.

6. Biofeedback kullanın. Biofeedback pelvik taban kaslarının gevşemesi için kullanılabilir. Bu şekilde sindirim sistemi daha kolay çalışır. Rektumdaki kasların gerginliğine bakılır ve pelvik taban kaslarının sıkılıp gevşetilmesi istenir. Bu şekilde pelvik taban kaslarının gevşemesine çalışılır.

İlaç kullanmak

1. Doktora gidin. Opioid türden ağrı kesiciler kabızlığa sebep olabilir. Doktor bu ilaçların değiştirilmesini önerebilir ve laksatif etkili ilaçlar önerebilir. Rektal kanama, kilo kaybı, yorgunluk ve karın ağrısı durumlarında hemen doktora gidilmelidir.

2. Yağ kullanın. Bağırsakların daha rahat çalışması için bazı yağlar kullanılabilir. Yemeklerden 2 saat sonra tüketilebilir ve 6 ile 8 saat içinde etkisi gözlemlenebilir. Ancak minarellerin emilimini azaltabilir. O yüzden hamile kadınlar bunu dikkatli kullanmalıdır.

3. Yumuşatıcı kullanın. Bazı maddeler bağırsaklardaki nemi kullanarak dışkının daha yumuşak olmasını sağlar. Colace ve Surfak bu tip maddelere örnektir. Bunlar kullanıldığında sıvı tüketiminin artırılması gerekmektedir.

4. Laksatifleri kullanın. Bağırsaklardaki nem artırıldığından ve bağırsaklarda hareketlenme oluşturulduğundan bazı laksatif maddeler işe yarayabilir. Ancak bunların etkili olması için birkaç gün gerekir. Magnezyum sütü, magnezyum sitrat, laktuloz ve MiraLax gibi maddeler kullanılabilir.

5. Stimulant laksatiflerin kullanın. Eğer dışkı sert değilse bu maddeler kullanılabilir. Bunlar bağırsakların daha rahat çalışmasını sağlar ve 12 saat içinde etkili olurlar. Sinameki, Bisakol ve Sodyum Picosulfate bu maddelere örnektir.

6. Dışkının diğer yöntemlerle dışarı çıkarmayı deneyin. Rektum sert ve katı dışkı tarafından kapatılırsa, fitil, lavman ya da manuel disimpansyon seçenekleri düşünülebilir. Fitil anüse yerleştirilip orada çözünürse dışkının atılmasını sağlar. Lavman anüs bölgesinden bağırsaklara bir sıvının enjekte edilmesi işlemidir. Manuel disimpansyon bir uzmanın yağlı parmaklarla rektuma müdahale edip dışkıyı alması işlemidir.

Article Categories:
Genel Sağlık

All Comments

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir