Kabakulak tükürük bezlerinin yayılımcı bir hastalığıdır ve de çok bulaşıcıdır. Eğer kabakulak aşısı yaptırmadıysanız, hapşırırken veya öksürdüğünüzde, burun akıntısı ile veya tükürükle temas yoluyla kabakulak olabilirsiniz. Virüs için geçerli bir tıbbi tedavi bulunmamaktadır. Bunun yerine, mevcut tedavi; vücudun bağışıklık sistemi hastalıktan kurtulana kadar kabakulak belirtilerinin hafifletilmesine odaklanır. Eğer kendinizde veya çocuğunuzda kabakulak olduğuna dair şüpheleriniz varsa doktorunuzu aramanız önemlidir. Hastalığın yayılmasını önlemek için kabakulak hastalarının tüm vakaları Halk Sağlığı Kuruluna bildirilmelidir.
Belirtileri Tanıma
1. Kabakulak hastalığının; belirtileri ortaya çıkmadan evvel bulaşıcı olduğunu unutmayın. Kişiye kabakulak bulaştıktan sonra kabakulağın belirtileri genellikle 14-25 gün içerisinde gelişir. Kabakulak bulaşmış biri, yüz şişkinliği belirginleşmeden yaklaşık 3 gün önce en bulaşıcı dönemindedir.
- Buna ek olarak, yaklaşık 3 vakadan 1’inde kabakulak virüsü bulaşan bir kişide belirgin bir belirti oluşmaz.
2. Tükürük bezlerinizde şişkinlik olup olmadığını kontrol edin. Kabakulağın en yaygın belirtisi şişmiş parotis bezleridir ve genelde “hamster yüz” olarak adlandırılır. Parotis bezleri tükürük üretiminden sorumlu bir çift bezdir. Yüzünüzün her iki yanında, kulağınızın hemen önünde ve çenenizin üzerinde bulunurlar.
- Genelde şişmeden her iki bezde etkilenirken, yalnızca bir bez etkilenmiş olabilir.
- Şişme nedeniyle, yüzde, kulak(lar)da veya çenenin etrafında ağrı veya hassasiyet oluşabilir. Ayrıca ağız kuruluğu ve yutkunurken zor zamanlar yaşayabilirsiniz.
3. Kabakulağın herhangi diğer belirtilerine dikkat edin. Kabakulak geçirdiğinizde parotis bezinin şişmesi öncesinde karşılaşabileceğiniz birkaç başka belirti daha mevcut onlar;
- Baş ağrısı
- Eklem ağrısı ve sancılar
- Bulantı ve genel bir rahatsızlık hissi
- Çiğneme sırasında kulak ağrısı
- Hafif karın ağrısı
- İştah kaybı
- 38°C (100.4 °F) ya da daha yüksek bir vücut sıcaklığı (ateş)
4. Şişmiş testisleri veya göğüsleri kontrol edin. 13 yaşın üzerinde bir erkekseniz, şişmiş testisler geliştirebilirsiniz. 13 yaşından büyük bir kadınsanız, şişmiş göğüsler geliştirebilirsiniz.
- Kabakulağa yakalanan kadınlar ayrıca şişmiş yumurtalıklar da geliştirebilir.
- Hem erkekler hem de kadınlar için şişme ağrılı olabilir. Bununla beraber, nadiren verimsizliğe veya çocuk sahibi olamamaya neden olabilir.
5 Doktorunuzdan bir teşhis alın. Kabakulak rahatsızlığınız varsa, şişmiş parotis bezleri ve yukarıdaki belirtiler, genellikle açık bir işarettir. Bununla beraber, (grip gibi) diğer virüsler de parotis şişmesine neden olabilir, ancak bu genellikle tek bir tarafla sınırlıdır. Bazı nadir vakalarda, parotis şişmesi; bakteri enfeksiyonundan veya tıkanmış tükürük bezinden gelebilir. Doktorunuz bu belirtileri kontrol ederek virüse sahip olduğunuzu onaylayabilir. Doktorunuz ayrıca kabakulak tanısını doğrulamak için bazı testler yapabilir ve sizden kan veya idrar örneği isteyebilir.
- Ayrıca kabakulağı doktorunuza bildirmeniz önemlidir, böylece doktorunuzda bölgenizdeki veya ülkenizdeki Halk Sağlığı Birimini bilgilendirebilir. Bu işlem, kabakulağın diğerlerine yayılmasını önleyecektir. Orta Batı’daki üniversite öğrencileri arasında yeni bir kabakulak salgını, Halk Sağlığı Birimi tarafından kabakulak konusunda farkındalığı arttırdı.
- Kabakulak genellikle ciddi bir hastalık değildir, fakat kabakulak, bezel ateş ve bademcik iltihabı gibi diğer ciddi hastalıkların belirtilerine sahiptir. Bu sebeple, kendinizde veya çocuğunuzda kabakulak olduğundan dolayı şüpheleniyorsanız doktorunuz ile konuşmanız önemlidir.