Özellikle ergenlik döneminde, yoğunlaşan hormonlarınız ve vücut salgılarınızın buna ayak uydurmaya çalışırken verdiği mücadeleye biraz stres de eklenince suratınızda onlarca yerli yersiz sivilce ile karşılaşırsınız. Şunu belirtmekte ve kesinleştirmekte fayda var ki sivilce ve akne aynı şeyler değildir.
Özetle, ölü hücrelerin ve sebum (cildin gözeneklerden salgıladığı koruyucu vücut salgısı; ayrıca saçlarınızın ve suratınızın yağlanma derecesini ayarlayan vücut salgısına da sebum deniliyor) salgısının genelikle hormonlara bağlı artmasıyla gözlemlenen kızarık kabarcıklara sivilce adı veriliyor.
Gözeneklerinizin tıkanması siyah noktaların oluşumuna yol açıyor. Ancak akneler, cildinizdeki gözeneklerin uzun süre tıkanık ve havasız kalmasıyla bakteriler için muhteşem bir yuvaya dönüşüyor ve içersinde biriken iltihapla beraber oldukça büyüyüp yayılabiliyor.
Bu yazımızda sizlere aknelerle baş etmenizde çok yardımı dokunacak bilgileri derledik.
Yapmanız Gerekenler
1. Sivilce ve siyah noktalarınızı asla patlatmayın. Dediğimiz gibi, tıkalı gözenekleriniz birçok bakteriye ev sahipliği yapmaktadır. Olur da bir akneyi patlatırsanız, bakteriler en yakın gözenekleri kendilerine hedef belirleyip oraları da enfekte ederek durumu daha da kötü yapabilirler. Ayrıca patlatma sebebiyle bağışıklık sisteminiz harekete geçerek bölge iltihaplanarak daha da kızarabilir ve ağrıyabilir. Unutmayın, birincil kuralımız: Yüzünüzdeki hiçbir kabarcığı patlatmaya kalkışmayın.
2. Aknelerinizin sıklaştığı evrelerde makyaj yapmaktan kaçının. Cildinizin hava almaya ve temizliğe en çok ihtiyaç duyduğu bu evrede, fondoten ve ruj gibi hali hazırda cilde zararlı etmenlerle muamele etmeyi aklınızdan bile geçirmeyin. Makyaja bir süre ara vermeyi deneyin.
3. Yüzünüzdeki aknelere fazla dokunmayın. Ellerimiz vücudumuzda en çok patojene ev sahipliği yapan organ olduğundan, bu mikropları ne yüzünüze ne de aknelerinize bulaştırmayı istemezsiniz. Bu sebeple elerinizi ve cildinizi daima temiz tutun.
4. Bol sıvı tüketin. Her organınızın olduğu gibi, cildinizin de doğru ve düzenli çalışabilmesi adına vücudunuza yeterli miktarda su aldığınızdan emin olmalısınız. Bu miktar, yaşam standartları ve cinsiyete göre değişiklik gösterse de günlük en az 1.5-2 litre su tüketmeniz yararınıza olacaktır.
5. Şeker ihtiva eden her türlü yiyecek ve içecekten uzak durun. Hemen her hastalıkta başrolü üstlenen şeker, sivilce ve aknelerin de oluşumunu tetikleyen başlıca faktördür. Şeker aldığınızda insulin seviyeniz yükselerek akne oluşumuna ilişkin hormonlarınız tetiklenerek durum daha da kötüleşebilir. Bu sebeplerden ötürü, şekeri günlük besinlerinizden çıkarmak sizin yararınıza olacaktır.
6. Süt tüketiminizi azaltın. Tıpkı şeker gibi, süt de içeriğinden ötürü hormonal dengenizi değiştirdiğinden bir süre uzak durmanız gerekebilir. Süt, steroid bazlı hormonların (östrojen, aldesteron vb.) ve insülinin üretimini tetiklediğinden sivilce oluşumunu hızlandırabilir.
7. Doğal ve tatlandırıcısız yeşil çay tüketin. İçerdiği bol miktardaki antioksidanlar ile cildinizi enfekte eden mikroplardan arındırmada oldukça faydalı olduğu bilinen yeşil çayı diyet listenize eklemelisiniz. Ayrıca yeşil çay, cildinizin daha geç yaşlanması adına da size çokça yardımcı olabilmektedir.
8. Dengeli beslenin. Hem probiyotik alımınızı hem de yeterli lif ve sıvı tüketiminizi dengeleyerek tüm vücudunuzu daha da dinçleştirebilir ve cilt problemlerinizden kurtulmayı hızlandırabilirsiniz. Araştırmala da açıkça göstermiştir ki dengeli meyve sebze tüketen ve hazır/şekerli gıdalardan uzak duran insanlarda akne görülme ihtimali çok düşüktür.
9. Omega-3 alın. Her yağ aynı değildir. Omega-3 gibi sağlıklı yağlar, hem iltihapların giderilmesine yardımcı olur, hem de dokularınızın onarılmasında ciddi roller oynar. Omega-3 sıcaktan ve oksijenden çabucak etkilenerek bozunduğu için gıdaları çiğ tüketmeyi tercih edebilirsiniz. Omega-3 yönünden zengin gıdalar:
- Fındık, fıstık, ceviz, badem ve keten (keten yağı tercih edebilirsiniz.)
- Tere, roka ve ıspanak. (yeşil yapraklı sebzeler bol Omega-3 içerir)
- Başta somon ve sardalye olmak üzere tüm balıklar.
10. Probiyotik tüketin. Ev yapımı yoğurtta bol miktarda bulunan laktobasilus tipi probiyotik bakterileri almanız, iltihaplı her türlü hastalığı ve aknelerinizi kolayca atlatmanızda size oldukça yardımcı olacaktır. Düzenli probiyotik aldığınızdan emin olmak adına, yeterli miktarda ev yapımı yoğurt ve turşu tükettiğinizden emin olun.
11. A vitamini alın. A vitamini özellikle cildi beslemek ve doğal dengesine kavuşturmak adına oldukça faydalıdır. Hamile olmadığınız sürece yeterli miktarda A vitamini alarak aknelerinizden kurtulmanızı hızlandırabilirsiniz. Kırmızı biber ve havuçta bol miktarda bulunduğundan bu sebzeleri tüketerek A vitamini ihtiyacınızı günlük bazda karşılayabilirsiniz.
12. Akşamları çuha çiçeği yağı tüketin. Primroz olarak da anılan çuha çiçeği yağı bol miktarda iltihap sökücü madde içermekle beraber Omega-6 yağı takviyesi de sağlar. Omega-6 eksikliği akne problemlerinde başlıca etmen olduğundan, yeterli miktarda primroz yağını her akşam tüketmeyi deneyebilirsiniz.
13. E vitamini alın. Akne problemiyle boğuşanlarda genellikle E vitamini eksikliği vardır. Badem, fındık ve ayçiçeği yağları bol miktarda E vitamini içerdiğinden, günlük alımınızı artırmada zorluk çekmeyeceksiniz.
14. Yüzünüzü fazla yıkamayın. Yüzünüzü her yıkadığınızda cildiniz kurur ve buna karşılık daha fazla sebum salgılanır. Artan sebum salgısı daha fazla akne oluşumunu tetikleyebileceği gibi, eski aknelerinizin kistik forma dönüşmesini tetikleyebilir. Bu sebeplerden ötürü, günde 2 den fazla yüz yıkamanız tavsiye edilmez.
15. Nemlendirici kullanın. Yüzünüzün kuru kalmaması adına, her yüz yıkamanızda ve tıraş sonrasında uygun nemlendiricilerle cildinizi beslemeyi ihmal etmeyin. Kullandığınız nemlendiricilerin gözenekleri tıkamadığından emin olmanız gerekmektedir. Bunun için, seçtiğiniz nemlendiricilerde “non-comedogenic” ibaresinin bulunduğundan emin olun. Bu, nemlendiricinizin gözeneklerinizi tıkamadığı anlamına gelmektedir.
16. Yağlı bir cildiniz varsa daha hafif nemlendiriciler tercih edin. Jel fazlı nemlendiriciler, krem tipi olanlara nazaran daha az yağlılık hissi uyandırır ve yağlı ciltler için ideal nemlendiricilerdir.
17. Yağlı cildinize uygun makyaj temizleyicileri kullanın. Alkol bazlı makyaj temizleyiciler gözeneklerinizi açtığı gibi fazlaca kurumasına da yol açabilir. Düşük miktarda alkol ihtiva eden solüsyonları tercih ederek cildinizi nemli ve temiz tutabilirsiniz.
18. Sizi strese sokan şeyleri hayatınızdan uzaklaştırın. Ruh haliniz, salgılanan hormonlar üzerinde çok etkili olduğundan akne probleminizin de sebeplerinden biridir. Stres etmenlerini sosyal aktivitelere katılarak, kendinize bir meşgale edinerek veya düzenli egzersis yaparak en aza indirebilirsiniz. Bu, elbette kısa vadede akne problemlerinizi de minimize edecektir. Meditasyon ve yoga yapmak da stresinizi büyük ölçüde azaltabilirsiniz.
19. Uyku sürenizi iyi ayarlayın. Yeterli miktarda uyku alamamak strese yol açarken, hormonal dengenizi ve dolayısıyla akne probleminizi etkileyebilir. Günde en az 7 saat uyuyarak vücudunuzu bir düzene sokmadan akne problemlerinden kurtulamayacağınızı hatırlamanızda fayda var. Yüz sağlığınız adına yastık kılıfınızı da düzenli ve sık aralıklarla değiştirmelisiniz.
20. Güneş kremi kullanın. Stresinizi azaltmaya yönelik aktivitelerinizi özellikle açık havada gerçekleştirecekseniz, mutlaka güneş koruyucu bir krem ile cildinizi koruyun. Güneşten gelen radyasyon aknelerin daha da şiddetlenerek artmasına ve büyümesine sebep olduğundan bunu en aza indirmek adına mutlaka bir güneş kremi kullanın.
21. Egzersiz sonrası mutlaka duş alın. Yorucu aktiviteleriniz sonrası sıcak bir duş çok iyi gelecektir. Hatırlamanızda fayda var ki yıkandıktan sonra yüzünüzü nemlendirmeyi asla ihmal etmeyin.